Krajowa instytucja płatnicza (KIP) może świadczyć wszystkie lub wybrane usługi płatnicze wskazane w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (u.u.p.). Ustawa ta nie zawiera definicji usługi płatniczej, a jedynie zamknięty katalog rodzajów działalności, które należy traktować jako usługi płatnicze. Przez usługi płatnicze rozumie się działalność polegającą na:
1. przyjmowaniu wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku;
2. wykonywaniu transakcji płatniczych, w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:
a. przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty,
b. przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,
c. przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń;
3. wykonywaniu transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego - kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 u.u.p. lub art. 132j ust. 3 u.u.p.;
4. wydawaniu instrumentów płatniczych;
5. umożliwianiu akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring);
6. świadczeniu usługi przekazu pieniężnego;
7. świadczeniu usługi inicjowania transakcji płatniczej;
8. świadczeniu usługi dostępu do informacji o rachunku.
Szczegółowe informacje na temat usług płatniczych i zakresu stosowania u.u.p., w tym w szczególności wyjątków wyłączających jej zastosowanie, przedstawiono tutaj.
KIP posiadająca kapitał założycielski w wysokości nie niższej niż równowartość w walucie polskiej kwoty 125 000 euro jest uprawniona do wydawania (wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) pieniądza elektronicznego. Przed rozpoczęciem prowadzenia takiej działalności, KIP powinna przekazać KNF, w formie pisemnej, zawiadomienie o zamiarze prowadzenia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, wraz z:
1. wnioskiem o wpis do rejestru informacji o wydawaniu pieniądza elektronicznego;
2. uzupełnieniem programu działalności i planu finansowego o informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu w okresie pozostającym do końca okresu objętego programem złożonym wraz z wnioskiem o zezwolenie na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej (informację taką przedstawia się także w programach działalności i planach finansowych na kolejne okresy, gdyby minął już okres objęty programem działalności i planem finansowym).
Poza świadczeniem usług płatniczych oraz wydawaniem pieniądza elektronicznego (w ograniczonym zakresie) KIP może także:
1. świadczyć ściśle powiązane ze świadczeniem usług płatniczych usługi dodatkowe, takie jak:
a. usługi wymiany walut,
b. usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej,
c. usługi przechowywania i przetwarzania danych;
2. prowadzić systemy płatności;
3. prowadzić inną działalność gospodarczą.
KIP prowadząca inną działalność gospodarczą działa jako hybrydowa instytucja płatnicza.